Veel mensen associëren allergieën en hooikoorts vooral met tranende ogen, niesbuien en verstopte neuzen. Maar wist je dat deze aandoeningen óók invloed kunnen hebben op je gehoor? Klachten zoals een drukkend gevoel in het oor, tijdelijke doofheid of zelfs aanhoudend oorsuizen (tinnitus) kunnen voortkomen uit allergische reacties.
In deze blog leggen we uit wat het verband is tussen allergieën, hooikoorts en het gehoor. We gaan in op hoe allergieën gehoorverlies kunnen veroorzaken, hoe hooikoorts invloed heeft op je oren, en wat je kunt doen om klachten te verminderen.
Wat zijn allergieën en hooikoorts?
Een allergie is een overreactie van je immuunsysteem op een stof die in principe onschadelijk is. Denk aan pollen, huisstofmijt, schimmels of dierenharen. Je lichaam beschouwt deze als een bedreiging en reageert met het aanmaken van histamine, wat leidt tot allerlei klachten.
Hooikoorts is een veelvoorkomende vorm van allergie waarbij je lichaam heftig reageert op pollen van bomen, grassen en planten. Meestal ontstaat hooikoorts in het voorjaar of de zomer, afhankelijk van het type pollen waar je gevoelig voor bent.
Typische symptomen zijn:
- Niesbuien
- Loopneus of verstopte neus
- Jeukende, tranende ogen
- Vermoeidheid
- Keelpijn of kriebelhoest
Maar wat vaak minder bekend is: deze allergische reacties kunnen zich ook in je oren afspelen.
Het verband tussen allergieën en gehoorklachten
Je oren, neus en keel staan met elkaar in verbinding via de buis van Eustachius. Deze smalle gang verbindt het middenoor met de neus-keelholte en zorgt ervoor dat de luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk blijft. Zo kun je goed horen én raakt het oor niet over- of onderdrukt.
Bij allergieën of hooikoorts kunnen de slijmvliezen in de neus en keel opzwellen. Daardoor raakt de buis van Eustachius verstopt. Het gevolg:
- Een drukkend gevoel in het oor
- Verminderd gehoor
- Oorsuizen (tinnitus)
- Soms ook duizeligheid of een licht gevoel in het hoofd
Bij langdurige verstopping kan er zelfs vocht in het middenoor blijven staan, wat het gehoor verder belemmert. Dit komt vooral voor bij kinderen, maar ook volwassenen kunnen hier last van krijgen tijdens het pollenseizoen.
Tijdelijk gehoorverlies door allergieën
Gehoorverlies door allergieën is meestal tijdelijk. Het wordt veroorzaakt door vochtophoping of een vacuüm achter het trommelvlies. Daardoor kan het trommelvlies minder goed trillen en komt geluid minder goed door.
Veel mensen omschrijven het als “een wattengevoel in het oor” of “alsof ik onder water zit”. Dit type gehoorverlies is meestal mild tot matig en herstelt vanzelf zodra de allergische reactie afneemt of behandeld wordt.
In sommige gevallen kan er echter sprake zijn van langduriger gehoorklachten, vooral als er sprake is van terugkerende infecties, chronische allergieën of voortdurende drukverschillen.
Oorsuizen (tinnitus) door allergieën
Tinnitus is het waarnemen van geluid (zoals suizen, fluiten of brommen) zonder dat er een externe geluidsbron is. Het komt vaak voor bij gehoorverlies, maar ook allergieën kunnen tinnitus verergeren of zelfs uitlokken.
Hoe zit dat?
- Bij een verstopte buis van Eustachius wordt de luchtdruk in het middenoor verstoord. Dit kan leiden tot een verhoogde gevoeligheid voor interne geluiden.
- Opgehoopt vocht of slijm kan resoneren, waardoor je eigen ademhaling, hartslag of bloedstroom luider klinkt.
- Ontstekingsreacties kunnen het binnenoor beïnvloeden, waar het gehoororgaan zich bevindt.
Hoewel tinnitus bij allergieën meestal tijdelijk is, kan het bij mensen met bestaande gehoorproblemen als zeer hinderlijk worden ervaren.
Wanneer moet je je zorgen maken?
Meestal zijn gehoorklachten als gevolg van allergieën of hooikoorts van tijdelijke aard. Toch zijn er situaties waarin het raadzaam is om contact op te nemen met een huisarts of audicien:
- Als het gehoorverlies aanhoudt na het allergieseizoen
- Bij aanhoudend oorsuizen, vooral als dit nieuw is
- Bij duizeligheid of evenwichtsstoornissen
- Als je regelmatig druk- of vochtgevoel in het oor ervaart
- Bij pijn of koorts (mogelijk teken van een oorontsteking)
Wat kun je doen om gehoorklachten bij allergieën te verminderen?
1. Behandel je allergie
De eerste stap is het aanpakken van de oorzaak: je allergie. Mogelijke behandelingen zijn:
- Antihistaminica (tabletten of neussprays)
- Corticosteroïde neussprays bij aanhoudende klachten
- Allergie-immunotherapie (desensibilisatie)
- Allergievrije leefomgeving (luchtfilter, wassen van beddengoed, pollenradar volgen)
2. Ontlast je oren
Bij druk op de oren kun je proberen om je buis van Eustachius open te houden:
- Drink voldoende water
- Slik regelmatig
- Gebruik een neusspoeling of stoominhalatie
- Vermijd krachtig snuiten
- Gapen of kauwgom kauwen kan verlichting geven
3. Vermijd triggers
Tijdens het hooikoortsseizoen:
- Houd ramen gesloten op winderige dagen
- Draag een zonnebril buiten (helpt ook tegen tranende ogen)
- Douche en was je haar na buiten zijn
- Gebruik luchtfilters in huis
4. Gebruik eventueel oordoppen met filter
Sommige mensen ervaren verlichting van de druk en oorsuizen door het gebruik van oordoppen met een geluidsfilter. Deze dempen harde omgevingsgeluiden, zonder dat ze het oor volledig afsluiten.
Allergieën bij kinderen: extra aandacht voor het gehoor
Kinderen zijn extra gevoelig voor verstoppingen van de buis van Eustachius. Bij allergieën of verkoudheid ontstaat snel vochtophoping achter het trommelvlies. Dit kan leiden tot slechthorendheid en zelfs taalontwikkelingsproblemen als het niet tijdig wordt opgemerkt.
Let bij kinderen op:
- Slecht reageren op geluiden
- Veel aan de oren zitten of klagen over druk
- Vertraagde spraakontwikkeling
- Veelvuldig neusverkouden of tranende ogen
Een gehoortest of bezoek aan de huisarts kan veel duidelijk maken.
Gehoorverlies, tinnitus en allergieën: wat kun je zelf doen?
Hoewel niet elke tinnitus of elk gehoorverlies allergie-gerelateerd is, kan het bij mensen met bestaande gehoorproblemen wel degelijk een verergerende rol spelen. En juist dáárom is het belangrijk om:
- Alert te zijn op terugkerende klachten
- Tijdig een arts of audicien te raadplegen
- Niet zomaar zelf in de oren te gaan “poeren” of schoonmaken
- Goede hygiëne toe te passen bij gehoorapparaten of oordoppen
Conclusie: je oren zijn óók onderdeel van je allergie-aanpak
Allergieën en hooikoorts hebben veel meer invloed op ons lichaam dan alleen op neus en ogen. Ook onze oren zijn kwetsbaar voor de ontstekingsreacties en vochtophopingen die allergieën veroorzaken. Tijdelijk gehoorverlies, drukgevoel en tinnitus zijn veelvoorkomende klachten.
Door je allergie goed te behandelen, bewust te zijn van de invloed op je gehoor en op tijd hulp in te schakelen, kun je veel gehoorklachten voorkomen of verlichten.
Heb je last van oorsuizen, een verstopt oor of drukgevoel tijdens het hooikoortsseizoen? Laat je oren dan eens nakijken – het zou zomaar met je allergie te maken kunnen hebben.
