Honden en water – voor veel baasjes een vrolijke combinatie. Of het nu een duik in een meer is, een speelse badderpartij onder de tuinslang of een zwemavontuur aan zee: veel honden houden ervan om nat te worden. Maar wat veel mensen niet weten, is dat waterpret voor honden ook risico’s met zich mee kan brengen. Eén daarvan is een oorontsteking.
In deze blog leggen we uit hoe een hond een oorontsteking kan oplopen door water, waarom sommige honden gevoeliger zijn dan andere, hoe je klachten herkent én natuurlijk wat je kunt doen om problemen te voorkomen. Want een blije hond met gezonde oren, dat wil toch iedereen?
Hoe werkt het oor van een hond?
Voordat we ingaan op oorontstekingen, is het goed om even stil te staan bij de anatomie van een hondenoor. Het oor van een hond is namelijk anders gebouwd dan dat van een mens. De gehoorgang van een hond is lang, smal en L-vormig. Dat betekent dat water, vuil of oorsmeer dat eenmaal binnenkomt, moeilijk weer naar buiten kan.
Daar komt bij dat veel honden haren hebben in de gehoorgang, wat de ventilatie bemoeilijkt. Warmte, vocht en slechte luchtcirculatie vormen dan een ideaal klimaat voor bacteriën en gisten om te groeien. En dat is precies wat kan leiden tot een ontsteking.
Kan water een oorontsteking veroorzaken?
Ja, absoluut. Net als bij mensen kunnen honden een oorontsteking (otitis externa) ontwikkelen door water in het oor. Vooral als het water blijft hangen of als er al sprake is van een gevoelige of nauwe gehoorgang. Bacteriën en gisten in zwemwater (of zelfs kraanwater) kunnen het natuurlijke evenwicht in het oor verstoren.
Een nat oor is dus niet per definitie een probleem, maar als het niet goed droogt, kunnen de omstandigheden in het oor veranderen en een ontsteking veroorzaken.
Welke honden lopen meer risico?
Niet elke hond is even gevoelig voor oorproblemen. Sommige rassen of types lopen een groter risico op oorontsteking, zeker na contact met water.
Honden met hangoren
Bij rassen als Cocker Spaniels, Labradors, Basset Hounds en Golden Retrievers hangen de oren dicht tegen het hoofd. Daardoor is er weinig luchtcirculatie, waardoor vocht moeilijk verdampt. Na zwemmen of badderen blijft het oor dus vaak langer vochtig.
Honden met veel haar in de gehoorgang
Bij sommige honden, zoals Poedels en Schnauzers, groeit er veel haar in de gehoorgang. Dat houdt vocht vast en kan verstoppingen veroorzaken.
Honden die vaak zwemmen
Honden die dol zijn op water – zoals Retrievers, Spaniels en sommige herders – komen vaker in aanraking met vocht in de oren. Regelmatig natte oren verhogen het risico op ontstekingen, zeker als de oren niet goed drogen.
Honden met allergieën
Bij honden met voedsel- of omgevingsallergieën is de huid in het oor vaak gevoeliger, waardoor het makkelijker ontstoken raakt. Als daar vocht bij komt, ontstaat een verhoogd risico op infectie.
Hoe herken je een oorontsteking bij je hond?
Een oorontsteking is pijnlijk en vervelend voor je hond. Let goed op deze signalen:
- Heftig schudden met de kop
- Krabben aan het oor of wrijven met de kop over de grond
- Roodheid in of rondom het oor
- Gezwollen oorschelp
- Stank of afscheiding uit het oor (soms bruin of geel)
- Hoofd scheef houden
- Lichte agressie of terugtrekgedrag bij aanraking van het oor
Hoe eerder je een oorontsteking herkent, hoe makkelijker deze te behandelen is. Wacht dus niet te lang bij twijfel – en neem contact op met je dierenarts.
Wat kun je doen om oorontsteking te voorkomen?
Voorkomen is beter dan genezen, zeker bij iets pijnlijks als een oorontsteking. Gelukkig kun je als baasje veel doen om de oren van je hond gezond te houden, ook als hij dol is op water.
1. Droog de oren na het zwemmen
Na een zwemsessie is het belangrijk om de oren voorzichtig droog te maken. Gebruik een zachte handdoek en droog de oorschelp goed af. Gebruik nooit wattenstaafjes in de gehoorgang, want daarmee duw je juist vuil en vocht naar binnen.
2. Laat de oren luchten
Na het zwemmen of wassen is het goed om de oren van je hond “te laten luchten”. Zeker bij honden met hangoren kan het helpen om het oor voorzichtig wat opzij te vouwen of omhoog te houden zodat het binnenoor sneller droogt.
3. Reinig de oren regelmatig (maar niet te vaak)
Er zijn speciale oorreinigers voor honden verkrijgbaar bij de dierenarts of dierenspeciaalzaak. Gebruik ze alleen als dat nodig is, bijvoorbeeld als er veel oorsmeer is of na een zwempartij. Vraag bij twijfel advies aan je dierenarts.
4. Wees alert bij warm weer
In de zomer is de kans op infecties groter door het warme, vochtige klimaat. Let extra goed op na zwemmen in natuurwater, zoals meren of plassen, waar ook algen of bacteriën kunnen zitten.
5. Gebruik oorbescherming (indien nodig)
Voor honden met ernstige oorproblemen of terugkerende ontstekingen kan het helpen om tijdens het zwemmen speciale oorkappen of waterdichte oorbescherming te gebruiken. Dit is maatwerk en niet voor elke hond geschikt, maar bij gevoelige honden kan het een wereld van verschil maken.
Is zwemmen dan nog wel verstandig?
Zeker! Voor de meeste honden is zwemmen gezond, leuk en een goede manier om energie kwijt te raken. Maar net als bij mensen vraagt het om een beetje aandacht en zorg. Heeft je hond vaker last van oorontstekingen? Overleg dan met je dierenarts of zwemmen verstandig is – en hoe je het veilig kunt aanpakken.
Wat als je hond tóch een oorontsteking krijgt?
Dan is het zaak om snel te handelen. Neem altijd contact op met je dierenarts. Die zal het oor onderzoeken en bepalen of er sprake is van een bacteriële of schimmel-infectie. Vaak krijg je dan een oordruppel voorgeschreven die je enkele dagen tot weken moet toedienen.
In sommige gevallen is een reiniging onder lichte narcose nodig, zeker als het oor erg ontstoken of pijnlijk is.
Belangrijk: behandel een oorontsteking altijd goed uit. Anders bestaat de kans dat de ontsteking terugkomt – of chronisch wordt.
Samenvatting
Ja, een hond kan zeker een oorontsteking krijgen door water. Vooral honden met hangoren, veel haar in de gehoorgang of een liefde voor zwemmen lopen risico. Water dat in de gehoorgang blijft hangen, in combinatie met warmte en slechte ventilatie, vormt een ideale broedplaats voor bacteriën of gisten.
Maar met goede zorg, een beetje nazorg en aandacht voor hygiëne kun je veel ellende voorkomen. Maak het oor na het zwemmen goed droog, gebruik alleen veilige reinigers en laat de oren van je hond regelmatig controleren. Zo blijft je hond vrolijk, gezond en klaar voor het volgende zwemavontuur.
En onthoud: een gezonde hond is een blije hond – ook na een flinke plons in het water!
