Steeds meer mensen ontdekken het plezier van wildzwemmen. Geen chloorlucht, geen drukke baden, maar de rust en vrijheid van natuurlijk water. Of het nu een plas, meer, rivier of zelfs zee is: wildzwemmen is bezig aan een flinke opmars. En dat is niet gek. Het is avontuurlijk, ontspannend, gezond én gratis. Maar terwijl je geniet van de natuur, vergeet je misschien één belangrijk onderdeel van je lichaam: je oren.
In deze blog lees je waarom wildzwemmen steeds populairder wordt, wat de risico’s zijn voor je gehoor, en hoe je je oren goed beschermt tijdens het zwemmen in open water.
Waarom kiezen steeds meer mensen voor wildzwemmen?
Wildzwemmen, ook wel buitenzwemmen of open water zwemmen genoemd, is in korte tijd uitgegroeid tot een ware trend. Tijdens de coronajaren zochten veel mensen buitenlucht en ruimte, en kwamen ze uit bij het open water. Inmiddels zijn velen blijven hangen – en terecht.
Voordelen van wildzwemmen:
- Je zwemt in de natuur, zonder chloor
- Je bepaalt je eigen tempo en plek
- Het is mentaal ontspannend en fysiek uitdagend
- Je bouwt weerstand op (zeker bij koud water)
- Het geeft een gevoel van vrijheid en verbondenheid met de omgeving
Op sociale media zie je steeds vaker foto’s en filmpjes van mensen die ’s ochtends vroeg het koude water in duiken, soms zelfs het hele jaar door. Wildzwemclubs, ijszwemgroepen en plons-uitdagingen schieten als paddenstoelen uit de grond. Maar hoe zit het met de keerzijde? Want waar natuurlijk water is, zijn ook bacteriën, modder, wind en kou. En die kunnen gevolgen hebben voor je oren.
De risico’s van wildzwemmen voor je oren
Hoewel wildzwemmen heerlijk kan zijn, stelt het je oren bloot aan risico’s die je in een zwembad minder snel tegenkomt. We zetten de belangrijkste op een rij.
1. Vuil en bacteriën in open water
In sloten, plassen en meren zwemmen betekent ook: contact met natuurlijk water waarin micro-organismen zitten. Denk aan algen, bacteriën, schimmels of vuil van dieren. Vooral in warme periodes kan het water troebel of vervuild zijn. Als dit water in je oor komt – en daar blijft – ontstaat een verhoogd risico op zwemmersoor (een ontsteking van de gehoorgang).
2. Koud water en wind
In Nederland is het open water zelden echt warm. Zelfs in de zomer zijn meren en rivieren vaak aan de frisse kant. Zeker bij wildzwemmen in het voor- of najaar is blootstelling aan kou én wind bijna onvermijdelijk. En juist dat zorgt op de lange termijn voor risico’s op surfersoor: botwoekering in de gehoorgang als reactie op herhaalde kou en wind.
3. Water dat blijft hangen
Omdat je in wild water vaak minder beweegt dan in een zwembad (bijvoorbeeld als je lekker ronddobbert of een kort baantje trekt), loopt het water langzamer uit je oren. Dat geldt extra voor mensen met een smalle gehoorgang. Het gevolg: water blijft achter, het oor raakt geïrriteerd, en ontsteking ligt op de loer.
4. Plotselinge temperatuurwisselingen
Als je met een warm hoofd in één keer het koude water induikt, kan dat voor je lichaam een schok zijn. Ook je oren kunnen hier gevoelig op reageren, met duizeligheid, oorpijn of tijdelijk gehoorverlies tot gevolg. Zeker bij mensen met buisjes of een beschadigd trommelvlies kan dit gevaarlijk zijn.
Hoe merk je dat je oren reageren op wildzwemmen?
Niet iedereen krijgt meteen klachten, maar let goed op deze signalen na een zwemsessie:
- Pijn in het oor, vooral bij aanraking
- Jeuk of een branderig gevoel
- Een dof gevoel of druk op het oor
- Slechter horen of water dat “blijft zitten”
- Vocht of afscheiding uit het oor
Krijg je deze klachten vaker na het zwemmen in open water? Dan is het belangrijk om actie te ondernemen. Je gehoor is kwetsbaar en verdient bescherming.
Hoe bescherm je je oren tijdens wildzwemmen?
Gelukkig kun je veel doen om je oren gezond te houden, zonder dat je het plezier van wildzwemmen verliest. Hier zijn onze tips:
1. Gebruik op maat gemaakte zwemdoppen
De beste manier om je gehoorgang te beschermen tegen water, vuil en kou is met zwemdoppen. Zeker op maat gemaakte doppen sluiten goed af, zonder te irriteren of los te raken. Ze zijn geschikt voor zwemmen, surfen én wellness. Bovendien kun je kiezen uit kleuren, koordjes en zelfs afbeeldingen en glitters!
2. Vermijd zwemmen bij vervuilde plassen
Controleer voor je gaat zwemmen altijd de waterkwaliteit. Op zwemwater.nl zie je snel of het water schoon genoeg is. Blauwalg, botulisme of hoge bacteriewaarden? Dan beter even overslaan.
3. Droog je oren goed af na het zwemmen
Na het zwemmen is het belangrijk je oren goed droog te maken. Gebruik een schone handdoek om voorzichtig de oorschelp af te drogen. Kantel je hoofd om water eruit te laten lopen. Blaas nooit hard in je oren, dat kan meer kwaad dan goed doen.
4. Vermijd wattenstaafjes
Het lijkt logisch om je oor daarna “schoon te maken” met een wattenstaafje, maar dat is geen goed idee. Je duwt oorsmeer vaak dieper naar binnen, en irriteert de gehoorgang. Laat je oor liever op natuurlijke wijze drogen, of gebruik speciale oordruppels als je vaak last hebt van vocht.
5. Bouw het zwemmen in koud water rustig op
Wil je ook in koudere seizoenen blijven zwemmen? Bouw je weerstand dan rustig op. Begin met korte sessies van enkele minuten, draag een wetsuit en bescherm je hoofd en oren goed. Ga nooit alleen zwemmen in de kou, en luister altijd naar je lichaam.
Extra tip voor ouders: bescherm kinderoortjes extra goed
Kinderen zijn dol op spetteren in plassen en meren. Maar hun oren zijn vaak extra gevoelig. Ze hebben nauwere gehoorgangen en zijn vatbaarder voor infecties. Op maat gemaakte kinderzwemdoppen zijn dan geen overbodige luxe. Ze blijven goed zitten, zijn comfortabel én kunnen voorzien worden van een leuk figuurtje of kleurtje.
Wat te doen bij klachten?
Heb je na het zwemmen klachten aan je oor? Neem ze serieus. Laat je oren bij aanhoudende pijn of gehoorverlies nakijken door je huisarts. In veel gevallen is het een onschuldige irritatie, maar bij zwemmersoor kan een antibioticakuur nodig zijn. Wacht niet te lang, want hoe eerder je erbij bent, hoe sneller je herstelt.
Samenvatting
Wildzwemmen is heerlijk. Het is gezond, ontspannend en helemaal van deze tijd. Maar het brengt ook risico’s met zich mee voor je gehoor. Van zwemmersoor tot surfersoor – vuil water, kou en wind kunnen je gehoorgang flink irriteren. Gelukkig zijn deze problemen goed te voorkomen met de juiste bescherming.
Draag zwemdoppen, droog je oren goed af en wees voorzichtig met zwemmen in vervuild of koud water. Zo houd je je oren gezond, en kun je blijven genieten van de vrijheid van open water. Want zeg nou zelf: wat is er lekkerder dan een frisse duik in de natuur – zónder pijnlijke oren achteraf?
