Kun je zwemmen met een verkoudheid?

Iedereen kent het wel: je hebt een dagje zwembad gepland of staat op vakantie aan zee, maar je voelt dat je keel een beetje kriebelt, je hoofd zwaar is en je neus verstopt raakt. Een verkoudheid is meestal onschuldig, maar kan wel voor flink wat ongemak zorgen. Dan komt de vraag vanzelf: kun je eigenlijk veilig zwemmen met een verkoudheid? Of is het beter om het water even te vermijden?

In deze blog duiken we in de feiten en fabels rondom zwemmen met een verkoudheid. We bespreken wat verstandig is, waar je op moet letten en hoe je je oren en luchtwegen zo goed mogelijk kunt beschermen.

Wat gebeurt er in je lichaam bij een verkoudheid?

Een verkoudheid wordt meestal veroorzaakt door een virus. Je slijmvliezen in neus, keel en soms ook in de luchtwegen raken geïrriteerd en gaan extra slijm aanmaken. Dit veroorzaakt bekende klachten zoals:

• een verstopte neus
• loopneus
• keelpijn
• niezen en hoesten
• soms lichte hoofdpijn of oorpijn

Hoewel een verkoudheid vaak mild verloopt, kan je weerstand tijdelijk wat lager zijn. Dat betekent dat je lichaam net wat harder moet werken om in balans te blijven.

Zwemmen en je immuunsysteem

Sporten en bewegen zijn in het algemeen goed voor je immuunsysteem. Maar intensief sporten terwijl je al ziek of erg verkouden bent, kan je lichaam juist extra belasten.

Zwemmen vraagt best wat inspanning. Je bent continu in beweging, je ademhaling versnelt en je lichaam moet wennen aan het koude water. Dat kan een verkoudheid verergeren of je herstel vertragen.

Een gouden regel die veel artsen aanhouden is de “nek-regel”:

• Klachten boven de nek (zoals een verstopte neus of lichte keelpijn) → vaak geen probleem om licht te bewegen of rustig te zwemmen.
• Klachten onder de nek (zoals koorts, spierpijn, benauwdheid of pijn op de borst) → dan is het beter om niet te zwemmen.

Risico’s van zwemmen met een verkoudheid

Hoewel zwemmen met een milde verkoudheid vaak niet gevaarlijk is, zijn er wel een paar risico’s waar je rekening mee moet houden.

Kans op oorproblemen

Een verkoudheid gaat vaak gepaard met vocht in de holtes rondom neus en oren. Dat kan de buis van Eustachius blokkeren en zorgen voor druk in je oren. Als er dan ook nog eens water in je gehoorgang komt, kan dat de kans op een oorontsteking vergroten. Zwemmersoor of middenoorontsteking ligt dan op de loer.

Verminderd ademhalen

Met een verstopte neus is ademhalen in het water minder prettig. Je kunt sneller buiten adem raken of onrustig worden. Zeker bij intensief zwemmen in open water kan dit gevaarlijk zijn.

Slechter herstel

Een koud zwembad of lange tijd in zee liggen kan je lichaam extra belasten. Het resultaat: je verkoudheid kan langer aanhouden of zelfs verergeren.

Besmettingsgevaar

Verkoudheidsvirussen verspreiden zich vooral via druppeltjes in de lucht of via handen. In water zelf is de kans klein dat je anderen besmet, maar in het zwembadgedeelte buiten het water (kleedkamers, douches, trapleuningen) kun je anderen wel aansteken.

Zwemdoppen als extra bescherming

Praktische tips als je toch wilt zwemmen

Wil je ondanks je verkoudheid toch een frisse duik nemen? Houd dan rekening met de volgende adviezen:

• Luister naar je lichaam. Voel je je slap of benauwd, sla het zwemmen dan over.
• Zwem rustig. Kies voor ontspannen baantjes in plaats van fanatiek trainen.
• Houd je oren droog. Gebruik zwemdoppen of een zwemhoofdband om oorproblemen te voorkomen.
• Droog je goed af. Trek na het zwemmen droge kleding aan, vooral bij frisse buitentemperaturen.
• Vermijd druk duiken. Door te duiken kan de druk op je bijholtes en oren vervelend aanvoelen bij verkoudheid.

Wanneer beter niet zwemmen?

Er zijn situaties waarin zwemmen echt afgeraden wordt:

• Als je koorts hebt
• Bij ernstige keelpijn of hoest
• Als je benauwd bent of pijn op de borst hebt
• Bij hevige oorpijn of een loopoor

In die gevallen doe je er beter aan je lichaam rust te geven. Het zwembad loopt niet weg en de zee blijft er ook na je verkoudheid.

Kan het of niet?

Zwemmen met een verkoudheid is meestal niet gevaarlijk, zolang je klachten mild zijn en zich beperken tot je neus en keel. Maar wees eerlijk naar jezelf: voel je je slap of heb je last van koorts of benauwdheid, sla dan een keer over.

Met de juiste voorzorgsmaatregelen – zoals rustiger zwemmen en zwemdoppen gebruiken om je oren te beschermen – kun je vaak toch genieten van een verfrissende duik.

Uiteindelijk geldt: jouw gezondheid gaat altijd voor. Je herstelt sneller als je goed naar je lichaam luistert. En dat betekent soms gewoon even niet zwemmen.